دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی-اجباری، درمان­های متفاوتی برای این اختلال استفاده می­شود. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی در کاهش نشانه­های اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی بود. روش: به این منظور 6 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری از نوع شست و شو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی – رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 12 جلسه یک ساعته درمان­های مربوط به خود را دریافت نمودند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و نسخه ویراست شده پرسشنامه وسواس- اجبار (OCI-R) در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و داده­ها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از  شکل­ها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی داده­ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروه­های درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمون­ها) استفاده شد. یافته­ ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی – رفتاری در کاهش نشانه­های اجبار شست و شو کارآمدتر از درمان فراشناختی عمل کرده است. اما در کاهش اضطراب و افسردگی درمان فراشناختی قدرتمندتر بود. نتیجه­ گیری: با توجه به این نتایج به نظر می درمان فراشناختی برای بیماران مقاوم مناسب تر باشد. با این حال، نتیجه‌گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان‌ها نیازمند مطالعات بیشتری است.