مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی-اجباری، درمانهای متفاوتی برای این اختلال استفاده میشود. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی در کاهش نشانههای اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی بود. روش: به این منظور ۶ بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری از نوع شست و شو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی – رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت ۱۲ جلسه یک ساعته درمانهای مربوط به خود را دریافت نمودند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و نسخه ویراست شده پرسشنامه وسواس- اجبار (OCI-R) در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و دادهها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکلها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی دادهها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروههای درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمونها) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی – رفتاری در کاهش نشانههای اجبار شست و شو کارآمدتر از درمان فراشناختی عمل کرده است. اما در کاهش اضطراب و افسردگی درمان فراشناختی قدرتمندتر بود. نتیجه گیری: با توجه به این نتایج به نظر می درمان فراشناختی برای بیماران مقاوم مناسب تر باشد. با این حال، نتیجه‌گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان‌ها نیازمند مطالعات بیشتری است.
